17 aug Zelfonderzoek, een grondige heroriëntatie

Wanneer je je begeeft op de weg van zelfonderzoek en bezinning, word je uitgenodigd om jezelf centraal te stellen. Het dagelijks tijd nemen om stil te staan en aan jezelf toe te komen is een behulpzaam en inspirerend element in je proces. Dit kan bijvoorbeeld door het inbouwen van dagelijkse meditatie, wandelen, yoga etc. Deze elementen kunnen het zoveelste item in je drukke dagprogramma worden, of het kan je dagelijkse moment zijn van terugzakken in jezelf en verbinden met innerlijke bewogenheid.

Het daadwerkelijk ruimte maken voor je jezelf blijkt nog niet zo eenvoudig. Daarnaast krijg je in het begin van je zelfonderzoek vaak te maken met een omgeving die vragen gaat stellen of onbegrip uit. Deze invloeden kun je zien als toetsen voor je motief en nodigen je uit om steeds weer stil te staan bij wat je zoekt of wie je wilt zijn. Het zijn elementen die je helpen je motief te verhelderen. Kenmerkend voor een duidelijker wordend innerlijk motief is dat je steeds scherper zicht krijgt op wat jouw bestaan in werkelijkheid bedoeld is te zijn en hoezeer je daarvan bent afgedwaald in je pogingen iets van jezelf en je leven te maken.

Beginnen met zelfonderzoek is beginnen innerlijkheid meer gezag te geven dan uiterlijkheid. Lange tijd verkeren we in de veronderstelling dat we gelukkig worden als we maar de juiste baan, partner, huis, reis of andere elementen aan ons leven kunnen toevoegen. Wanneer je begint met zelfonderzoek ga je steeds meer ervaren dat een gevoel van volheid en vrede veeleer heerst in momentane beleving, onafhankelijk van de omstandigheden waar je op dat moment in je leven mee te maken hebt. Je beseft dat je eigenlijk weinig nodig hebt als je opgaat in de beleving van het moment. In meditatie kun je deze belevingskwaliteit dagelijks ervaren.

Daarnaast ontstaat er een besef van veranderlijkheid. Je realiseert je dat al die elementen in je leven die jouw leven vorm geven allemaal onderhevig zijn aan verandering en dus nooit blijvend zullen zijn: relaties gaan voorbij of geliefden sterven, ontslagen vallen, reizen zijn van voorbijgaande aard. Afhankelijkheid van iets wat zo veranderlijk is kan nooit de basis vormen voor een duurzaam vredig hart.

Intuïtief voel je dat je het in de wereld en omstandigheden niet kunt vinden. Hierdoor ontstaat er een meer innerlijke oriëntatie; de ruimte die voorheen werd ingenomen door uiterlijke oriëntatie wordt nu gevuld door het bewuster gewaarzijn van innerlijke werking. Naarmate je vertrouwder raakt met innerlijkheid en je oefenen thuis meer vorm krijgt ga je een verandering opmerken. Daar waar je voorheen vooral aan het stoeien was met elementen buiten jezelf, verfijnen de vormen zich meer naar innerlijke elementen (gedachten, gevoelens, beleving). Je merkt steeds meer op hoe je bestookt wordt door gedachten, hoe je vastloopt door beeldvorming en hoeveel persoonlijke belangen je erop na houdt.

De continue toetsing door het leven ervaar je steeds meer als een welkome mogelijkheid om jezelf in een neutraler licht te gaan zien in plaats van te streven naar een (eigen) ideaalbeeld. Alle moeite in je leven vormt vanuit dit punt geen ballast of reden tot zelfveroordeling meer, maar fungeert als bevrijdingselement dat gezien en opgelost wil worden, als iets waar je heel precies naar kunt leren kijken en doorzien.

Je voelt dat de initiële liefde voor en preoccupatie met jezelf verschuift naar een ontzag en liefde voor het mysterie dat leven heet. Als vanzelfsprekend word je een doorgeefluik voor leven zelf. Het lastigste van het hele integratieproces is dat uiterlijkheid tastbaar lijkt te zijn, ofwel substantie lijkt te hebben, en innerlijkheid niet. Maar we zien niet dat uiterlijkheid bestaat bij de gratie van onze eigen beeldvorming, want wanneer jouw oog er niet op valt en jouw brein het niet labelt bestaat het niet.

Innerlijkheid daarentegen is de grondkracht die ons elk moment levensadem schenkt en die via ongrijpbare wegen zorgt voor continue beweging en verandering. Net als van innerlijkheid kun je ook geen beeld krijgen van liefde, vrijheid en echtheid. Maar iedereen zal beamen dat ze een groot realiteitsgehalte hebben, sterker nog, ze vormen onze diepste drijfveer.